Historia
Latem 1946 roku założono w budynku przy ul. Kolejowej 31 pierwszą placówkę kulturalną w Olecku po wojnie - Powiatową Bibliotekę Publiczną, której księgozbiór na początku wynosił 185 tomów (w końcu roku 1947 liczba ta wzrosła już do 1527 woluminów). Korzystało z niego wówczas kilkudziesięciu czytelników.
12 lutego 1948 założono w Olecku Miejską Bibliotekę Publiczną, przeznaczając na jej wyposażenie część zbiorów Biblioteki Powiatowej. Pierwsze biblioteki gminne na terenie powiatu zorganizowano w roku 1949 w Kowalach, Sokółkach, Świętajnie, Wieliczkach i Zalesiu oraz Borawskich i Mazurach (1950r.). Rok później powstało 56 punktów bibliotecznych w powiecie, z czego 6 otwarto przy zakładach pracy na terenie miasta.
W roku 1955, z połączenia działających dotąd oddzielnie bibliotek: miejskiej i powiatowej, powstaje Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Olecku. W rok później sieć biblioteczna w powiecie obejmowała już 8 bibliotek gromadzkich, 74 punkty biblioteczne i PiMBP w Olecku. Stan księgozbioru bibliotek sieci powiatu oleckiego wynosił wówczas 33.976 woluminów.
W latach kolejnych założono gromadzkie biblioteki publiczne w: Cimochach (1962; wraz z otwarciem czytelni przy bibliotece, wyposażonej w sprzęt i urządzenia do pracy z czytelnikiem), Rosochackich (1964; otwarcie czytelni przy bibliotece), Gąskach (1966), Stożnem (1967; przy bibliotece powstała czytelnia wyposażona w sprzęt biblioteczny i audiowizualny) i Krupinie (1969).
W 1966 roku zakończono akcję zakładania punktów bibliotecznych przy PGR-ach. Ogółem założono 22 placówki tego typu w powiecie.
3 lipca 1969 roku biblioteka przeniosła się do nowego pomieszczenia w budynku oddanego do użytku Domu Kultury, gdzie na II piętrze została zorganizowana wypożyczalnia i czytelnia dla czytelników dorosłych i młodzieży.
W roku 1970 zorganizowano Oddział dla Dzieci przy Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej. Swoją działalność oddział rozpoczął od 3100 woluminów książek dla dzieci do lat 14 oraz wyposażenia w sprzęt biblioteczny. Odbywały się wówczas projekcje filmów dla dzieci, konkursy czytelnicze, zebrania Koła Miłośników Książki i inne atrakcyjne zajęcia oświatowo-wychowawcze.
Pięć lat później, 1 lipca 1975 roku, PiMBP w Olecku została przemianowana na Oddział Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Suwałkach - w związku z likwidacją powiatów jako jednostek administracji powiatowej.
22 października 1985 roku delegacja litewska z Vilkavisek zwiedziła placówki kulturalne Olecka. Goście litewscy żywo interesowali się działalnością Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy.
Po roku 1989 pozytywne przemiany związane z pluralizmem w życiu kulturalnym i wolnością słowa, zbiegły się w czasie z tendencją władz samorządowych do likwidacji placówek bibliotecznych.W 1995 r. uległy likwidacji filie biblioteczne w Babkach Oleckich, Gąskach i Rosochackich.
1 października 1996 r (w 50. rocznicę powstania naszej biblioteki) Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Olecko traci samodzielność jako odrębna jednostka organizacyjna i wchodzi w skład Oleckiego Centrum Kultury, późniejszego Regionalnego Ośrodka Kultury „Mazury Garbate”.
Rok 2011 zapowiada przeprowadzkę biblioteki do nowego budynku przy ul. Kopernika.